Hallo,

Al ruim een jaar maak ik gebruik van jullie product, naar volle tevredenheid. Mijn paard heeft geen artrose of pijnklachten, maar omdat ik wel veel van zijn lichaam vraag (dressuur ZZ-licht en we trainen door richting de Subtop) en hij inmiddels 13 jaar is, geef ik hem preventief glucosamine. Ik heb het idee dat mijn paard soepeler is en profijt heeft van dit product.

Dat gezegd hebbende, heb ik laatst een artikel gelezen van de Hoefslag. Het gaat om dit artikel: "Silicium effectiever om aanmaak glucosamine te stimuleren". Hierin vertellen ze dat silicium een beter effect heeft dan het geven van glucosamine. Ik ben benieuwd wat jullie van dit artikel vinden en wat jullie reactie is.

Ik hoor het graag!

Vriendelijke groet,
Marjolein

Beste Marjolein,

dank voor je mail.

Wat het stukje op de Hoefslag site betreft, naar alle waarschijnlijkheid gaat dit om een advertorial. Een advertorial is een artikel dat gepresenteerd wordt als redactionele tekst, terwijl het in werkelijkheid om een advertentie gaat. Met andere woorden, iemand, een verdeler van silicium bijvoorbeeld, heeft de Hoefslag betaald om deze tekst te plaatsen.

Niet alleen gaat het om een advertorial, de inhoud is absolute nonsens. Volgens het stuk zou onderzoek hebben aangetoond dat bij gewrichtsklachten glucosamine weinig effect heeft en silicium een effectiever supplement is.

Laten we die claim eens nader bekijken.

De link naar het onderzoek leidt naar een Amerikaanse studie gepubliceerd in 2007. Waarover gaat die studie? Over twee supplementen die beiden silicium bevatten, maar wel in een andere vorm (aluminium silicaat en oligomerisch siliciumzuur). Wat is de bedoeling? Uitzoeken of deze supplementen, bij orale inname, in staat zijn om silicium te leveren aan het lichaam. Wat is het resultaat? Beide supplementen verhogen de siliciumconcentratie in het bloed, maar oligomerisch siliciumzuur doet dat iets meer dan aluminium silicaat.

En dat is alles. Het onderzoek zegt absoluut niets over gewrichtsklachten. Het zegt niets over glucosamine. Het zegt niets over de aanmaak van gewrichtsvloeistof. Het zegt zelfs niets over een eventuele therapeutische werking van silicium. Het zegt alleen dat het silicium in oligomerisch siliciumzuur beter wordt opgenomen dan het silicium in aluminium silicaat. Einde verhaal.

De claims in het artikel hebben niets met het gelinkte onderzoek te maken. Het zijn verkoopspraatjes, die op lucht zijn gebaseerd. Wat is er dan wél bekend over silicium als voedingssupplement?

(1) Er bestaat beperkt wetenschappelijk bewijs dat silicium de kwaliteit van huid, haar en nagels kan verbeteren. Met kwaliteit wordt bedoeld de elasticiteit van de huid, en de sterkte/breekbaarheid van haar en nagels (link, link).

(2) Er werd wetenschappelijk aangetoond dat silicium niet beter presteert dan placebo bij milde artrose van de knie (link).

Dus, neen, silicium stimuleert de lichaamseigen productie van glucosamine niet. Neen, silicium verhoogt al evenmin de aanmaak van gewrichtsvloeistof. En neen, het heeft geen effect op de kwaliteit van het kraakbeen.

Hoe zit het dan met glucosamine?

Wel, glucosamine is zowel in België als Nederland een geregistreerd (humaan) geneesmiddel. Dat heeft zijn belang. Registratie wordt namelijk alleen toegestaan bij voldoende garanties in verband met werkzaamheid en veiligheid.

Daarnaast werd naar glucosamine over de loop der jaren bijzonder veel onderzoek gedaan. Een groot aantal studies laat een uitgesproken positief effect zien. Bij andere studies is dat effect minder duidelijk, of zelfs afwezig.

Bij wisselende resultaten is het niet altijd gemakkelijk om duidelijkheid te krijgen. In zo’n situatie is het interessant om naar meta-analyses te kijken.

Bij een meta-analyse worden alle (recente) onderzoeken in verband met een bepaald middel opgezocht. Vervolgens wordt bekeken welke onderzoeken voldoende kwaliteit hebben, en tenslotte worden de resultaten van die onderzoeken statistisch gecombineerd. Op die manier kunnen wetenschappers een betrouwbare conclusie maken, gebaseerd op de huidige medische kennis.

De jongste meta-analyses in verband met glucosamine dateren van 2018. Het gaat om drie stuks. Twee van die analyses komen tot de conclusie dat glucosamine een pijnstillend effect heeft bij artrose (link, link). Een derde analyse stelt vast dat glucosamine de algemene stijfheid duidelijk verbetert (link).

Kortom, de stelling dat glucosamine een positief effect heeft bij artrose is wetenschappelijk goed onderbouwd. Dat is voor silicium niet het geval, integendeel zelfs.

Zo. Ik hoop dat je hiermee geholpen bent. Sorry als dit antwoord wat langer uitgevallen is dan gebruikelijk, maar wij vonden het belangrijk om de puntjes duidelijk op de i te zetten.

Met vriendelijke groeten,
GH Team

Dag,

Op jullie website vind ik dat paarden met artrose zoveel mogelijk op blote voeten zouden moeten. Mijn hoefsmid denkt daar echter heel anders over. Ik zou graag willen weten of er wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar het effect van hoefijzers op de gewrichten van paarden en eventueel de invloed op artrose. Ik heb wel gezocht op internet maar niks kunnen vinden. Kunnen jullie mij verder helpen? Ik hoor het graag!

Vriendelijke groet,
Myra

Beste Myra,

eerst onze excuses voor de late reactie. Het is hier al dagen erg druk, vandaar.

Wat je vraag betreft, het klopt, wij adviseren om paarden met artrose blootvoets te laten lopen. IJzers verhogen namelijk de belasting op gewrichten, pezen en ligamenten in het (onder-)been. Bij paarden met artrose, die sowieso al schade hebben aan de gewrichten, is het verstandig om alle extra belasting te vermijden.

Hoe creëren ijzers extra belasting ? Op twee manieren:

1. Puur mechanisch. Telkens een paard in beweging een voet op de grond zet, gaat er een schok, een klap zeg maar, doorheen de voet en het onderbeen. In de wetenschap wordt gesproken over de Ground Reaction Force. De kracht van die klap hangt van allerhande factoren af. Het gewicht van het paard bijvoorbeeld, de snelheid van de beweging, de kwaliteit van de bodem, en de gang waarin het paard zich beweegt. De schok wordt opgevangen door gewrichten, pezen en ligamenten. Een ijzer weegt gemiddeld tussen 350 en 500 gram. Het is logisch om te denken dat zo’n gewicht bij het neerzetten en optillen van de voet voor extra belasting zal zorgen. De Ground Reaction Force zal groter worden.

2. IJzers veranderen het bewegingspatroon van een paard. Paarden met beslag maken ruimere passen, lopen met meer actie, en tillen de voet hoger op. Dat klinkt goed, maar het bewegingsapparaat van paarden is van nature niet voorzien op dat soort expressieve beweging. Het brengt opnieuw extra belasting met zich mee.

Goed, tot zover de theorie, maar bestaat hier ook enig wetenschappelijk bewijs voor ? Wel, er is geen direct onderzoek gedaan naar het effect van ijzers op het ontstaan van artrose, of op de progressie van artrose.Er bestaat echter wél onderzoek naar de impact van ijzers op de gewrichten, de pezen en de ligamenten in het onderbeen.

- In een studie van 2016 vonden onderzoekers dat het hoefbeen, het kroonbeen en het kootbeen aanzienlijk zwaarder worden belast met ijzers dan blootvoets. Zowel de Ground Reaction Force als de Von Mises spanning was telkens groter bij paarden met beslag. Over de Ground Reaction Force hebben we het al gehad. Het is de kracht van de schok die door het onderbeen gaat op het moment dat de hoef de grond raakt en wordt neergezet. De Von Mises-spanning is het resultaat van een meervoudige belasting die een materiaal plastisch kan vervormen, doen barsten of breken. Von Mises-spanning is in beweging altijd aanwezig, ook bij paarden die blootvoets lopen, maar met ijzers is de spanning groter, vooral in het kootbeen.

Het onderzoek werd alleen uitgevoerd in stap. Waarschijnlijk was het verschil tussen blootvoets en beslag in draf en galop nog groter geweest, maar dat kunnen we niet met zekerheid zeggen. Link: A preliminary case study of the effect of shoe-wearing on the biomechanics of a horse’s foot.

- In een andere studie van 2022 keken onderzoekers naar renpaarden die telkens met verschillend beslag of blootvoets over gras of een kunststofbaan galoppeerden. De paarden liepen blootvoets, met aluminium beslag, met stalen beslag, of met een vastgekleefd kunststof ijzer. De onderzoekers gebruikten versnellingsmeters, die vastgekleefd waren aan de hoef, en continu positieve en negatieve ‘versnellingen’ registreerden. De term versnelling komt uit de mechanica, en betekent dat een object in beweging ofwel sneller ofwel trager gaat (een vertraging is in de mechanica een negatieve versnelling). Bij de landing bijvoorbeeld krijg je een forse negatieve versnelling. Iedere versnelling oefent een bepaalde kracht uit op het object. Voor een paard in beweging uit die kracht zich als een belasting van de structuren in het onderbeen. Dat alles betekent dat je de versnellingen die door de wetenschappers werden gemeten min of meer kunt vergelijken met de Ground Reaction Force.

Uit de metingen bleek dat paarden die blootvoets liepen de laagste versnelling ondervonden bij de landing. De versnelling lag gemiddeld 2 tot 8% hoger met vastgekleefde kunststof ijzers, 7 tot 12% hoger met aluminium ijzers, en 10 tot 18% hoger met stalen ijzers. De laagst gemeten versnelling (na de landing en net voor een nieuwe afzet) lag met stalen ijzers gemiddeld 25 tot 30% hoger dan blootvoets. Link: Hoof Impact and Foot-Off Accelerations in Galloping Thoroughbred Racehorses Trialling Eight Shoe–Surface Combinations.

De twee studies hierboven bewijzen hoe dan ook dat beslag voor extra belasting zorgt. Er is nog meer onderzoek dat in dezelfde richting wijst.

- Tijdens een studie met Quarter Horses liepen de paarden eerst 42 dagen blootvoets, dan 42 dagen op ijzers, en vervolgens opnieuw 42 dagen blootvoets. Tussen iedere wissel zat telkens 8 dagen rust. De paarden werkten een matig intensief trainingsprogramma af. De onderzoekers stelden vast dat paarden met ijzers een grotere paslengte hadden dan paarden die blootsvoets liepen. Echter, bij de paarden met ijzers was het kniegewricht na 42 dagen licht maar significant opgezet. De zwelling verdween toen de paarden van de ijzers werden gehaald, en opnieuw blootvoets liepen. Bij paarden die blootvoets liepen was het straalkussen gemiddeld dikker en dieper dan bij paarden met ijzers. Link: Effects of barefoot trimming and shoeing on the joints of the lower forelimb and hoof morphology of mature horses.

- In een onderzoek van 2015 bekeken onderzoekers het effect van twee soorten ijzers (aluminium en kunststof) op de pezen in de ondervoet. In vergelijking met blootvoets verhoogden kunststof ijzers significant de druk op de oppervlakkige buigpees en op de tussenpees. Aluminium ijzers zonder vulling verhoogden de druk op het check ligament en op de oppervlakkige buigpees. Met vulling verhoogde de druk op het check ligament en op de tussenpees. Link: The effect of three different shoeing conditions on tendon strain in the thoroughbred forelimb.

- Nog een andere studie (2024) laat zien dat beslag een impact heeft op de hoofd-hals houding van een paard. Verschillende soorten ijzers hebben telkens een ander effect, maar paarden zonder ijzers dragen het hoofd lager en de hals met minder buiging. Link: Effects of different shoeing conditions on equine cervical and back kinematics during walking and trotting on a soft surface.

- Tenslotte zou ik een ouder onderzoek willen citeren, dat werd uitgevoerd aan de universiteit van Utrecht in 1997. Wetenschappers bekeken toen het effect van beslag op de kwaliteit van de draf bij jonge warmbloeden. Ze kwamen tot de conclusie dat ijzers de kwaliteit van de draf alleen maar ‘verbeterden'. De hoef werd hoger opgetild, de gewrichten hadden meer buiging, de boog van de hoef was mooier rond, en de paslengte werd ruimer.

Op het eerste zicht lijken die conclusies uitgesproken positief, maar is dat werkelijk zo ? Paarden lopen ‘beter’ met ijzers, wat betekent dat ze lopen zoals een paardenmens/dressuurfan dat graag wil zien. Alleen, dat is niet noodzakelijk ook beter voor het paard. Integendeel, dat ‘beter’ lopen bewijst net dat ijzers het bewegingspatroon ingrijpend veranderen, en hoewel dat in deze studie niet werd aangetoond brengt dat waarschijnlijk extra belasting met zich mee.

Kort samengevat: er is wetenschappelijk aangetoond dat ijzers in beweging de belasting op botten, gewrichten, pezen en ligamenten verhogen. Er is eveneens aangetoond dat ijzers het bewegingspatroon van paarden veranderen. Ongetwijfeld zullen er paarden bestaan die de extra belasting aankunnen, maar voor een grote meerderheid is blootvoets lopen de beste optie, en dat is zeker het geval voor paarden met artrose.

Ik hoop dat je hiermee geholpen bent.
Met vriendelijke groeten,

GlucoHorse Team